Wat gaat er in de planuitwerkingsfase gebeuren?

Hoe ziet het vervolg eruit?

Het project bevindt zich nu in de planuitwerkingsfase waarin de maatregelen stap voor stap verder in detail worden uitgewerkt. Graag informeren we u over wat dat inhoudt, wat de huidige stand van zaken is en wat er gaat gebeuren. Daarom organiseren we een inloopbijeenkomst op 29 augustus van 19.00 tot 21.00 uur bij Unitas aan de Wilhelminastraat 11A in Baarlo. Wilt u weten hoe het vervolg eruit ziet, wat de aanpak is, de planning en wat de mogelijkheden tot participatie zijn? Zet dan alvast 29 augustus 19.00-21.00 uur in uw agenda.

Geen nieuwbouw mogelijk op het wooneiland

Na vaststelling van het Programma is de kennisgeving hiervan op 13 juni in de Staatscourant gepubliceerd. Bij deze berichtgeving is aangegeven dat de minister van infrastructuur en Waterstaat Harbers de Kamerbrief water en bodem sturend als kader heeft meegegeven voor woningbouw op het wooneiland. De ministeriële lijn wat dit concreet betekent is op 26 juni gedeeld met de Stuurgroep van Baarlo – Hout-Blerick. Hieronder leest u wat het meegegeven kader betekent.

Aanleiding

Door klimaatverandering wordt het steeds moeilijker om de waterveiligheid van bewoners in de uiterwaarden te garanderen. Het extremere weer zorgt afwisselend voor hogere en lagere rivierafvoeren en voor meer opstuwing. Hierdoor neemt in buitendijkse gebieden het risico op schade aan opstallen, waaronder woningen, steeds meer toe. De afgelopen jaren hebben we in korte tijd te maken gehad met grote wateroverlast en extreme droogte. De overstromingen in Limburg van juli 2021 leidden tot de evacuatie van duizenden mensen en het leger werd ingezet. Er was veel materiële schade en er vielen slachtoffers in buurlanden.

Conclusie

Om onze rivieren klimaatrobuuster te maken en toenemende schade te voorkomen staat het rijk,  conform Kamerbrief water en bodem sturend, geen nieuwe bebouwing in uiterwaarden meer toe. Wat binnendijks kan, moet binnendijks. Voor het project Baarlo – Hout-Blerick betekent dit dat er geen extra, nieuwe woningen gerealiseerd mogen worden op het ‘wooneiland’, een natuurlijke verhoging in het rivierbed Baarlo - Hout- Blerick.

Hoe verder?

Handhaving van de bestaande woningen op de hoge gronden in de uiterwaarden, het toekomstige ‘wooneiland’, die vallen onder de Beleidslijn grote rivieren, is onder voorwaarden mogelijk. De belangrijkste voorwaarde voor het wooneiland is of en hoe de hoogwaterveiligheid van bewoners op het wooneiland kan worden gegarandeerd.

In de planuitwerkingsfase, die nu voor het project Baarlo – Hout-Blerick is aangebroken, bereidt het projectteam enkele varianten voor een hoogwaterveilig wooneiland uit en hoe omgegaan kan worden met de  aanwezige woningen op het wooneiland (negen stuks). Als onderdeel van de planuitwerkingsfase organiseert het projectteam twee participatiebijeenkomsten. Bewoners krijgen daar de mogelijkheid om hun input te geven, mee te denken over de varianten en hun wensen mee te geven. De eerste bijeenkomst vindt plaats in september en de tweede bijeenkomst enkele weken daarna.

Stand van zaken dijkversterking en -verlegging

Met de vaststelling van het Programma met het voorkeursalternatief, ligt vast waar de dijk komt te liggen en om wat voor dijk het gaat. Dat is hoofdzakelijk een groene dijk.
De ligging en ruimtelijke inpassing van de dijk moeten nog verder in detail worden uitgewerkt in een ontwerp. Als voorbereiding hierop zijn eerst conditionerende onderzoeken nodig. Het gaat dan bijvoorbeeld om grond-, natuur- en archeologische onderzoeken De resultaten van de onderzoeken zijn belangrijk voor het ontwerp en benodigde ruimtebeslag voor de dijk. Momenteel vinden  voorbereidingen plaats voor de aanbesteding van een bureau dat deze onderzoeken gaat uitvoeren.

Stand van zaken kwelgeulen

In het Programma staat welke kwelgeulen in deze fase verder worden uitgewerkt. Het gaat om de locaties 1A, 1B en 2A. Tevens wordt een haalbaarheidsstudie uitgevoerd. Dit houdt in dat een drietal locaties opnieuw beoordeeld wordt op hun haalbaarheid (locaties 2B, 3A en 3B). En drie extra locaties  onderzocht worden. Deze liggen:

1. aan de voet van de steilrand nabij Tangkoel;
2. in de Romeinenweerd. De Romeinenweerd moet heringericht worden. Onderzocht wordt of dit in de vorm van een kwelgeul kan, en
3. onderlangs de steilrand langs de Hummerenweg.

De haalbaarheidsstudie moet aantonen of deze locaties een aanvullende bijdrage kunnen leveren aan het doelbereik van de KRW kwelgeul-opgave.

Rijkswaterstaat wil zo veel als mogelijk (kansrijke) kwelgeulen realiseren in het gebied om de natuurwaarden te vergroten. Uit de verkenning is gebleken dat deze een zinvolle bijdrage leveren aan de Kaderrichtlijn Water -doelstellingen, maar dat de haalbaarheid mede afhankelijk is van de medewerking van derden om grond ter beschikking te stellen.

Bureau Arcadis heeft in juni opdracht gekregen om de haalbaarheid van de kwelgeulen te onderzoeken. Er zijn keukentafelgesprekken gevoerd met eigenaren op wiens grond kwelgeulen geprojecteerd zijn. In de maand juli worden in het gebied peilbuizen geplaatst om de kwaliteit van het grondwater te onderzoeken. Met de eigenaren van de gronden zijn en worden hierover afspraken gemaakt.

Stand van zaken herstel Kwistbeek

Onderdeel van het Programma is de opgave Herstel Kwistbeek. Het gaat dan om het op orde brengen van de benedenloop van de Kwistbeek (van Ingweg tot aan de Maas, circa 1.150 meter) in lijn met de Kaderrichtlijn Water. In de maand juli wordt opdracht verleend aan een bureau om te onderzoeken hoe de monding van de Kwistbeek in Baarlo meer natuurlijk ingericht kan worden, hoe knelpunten voor afvoer en wateroverlast (waterkwantiteit) kunnen worden aangepakt en hoe de leefomstandigheden voor flora en fauna die van nature in de beek thuishoren verbeterd kunnen worden. We laten ook onderzoeken of de beek geschikt gemaakt kan worden voor migrerende vissen, dat wil zeggen vissen die optrekken/zwemmen tussen paai-, opgroei-, foerageer- en overwinteringsgebieden.