Aanpassing dijkontwerp in Belfeld
Een dijk moet veilig maar niet hoger dan noodzakelijk. Daarom kijken dijkenexperts altijd naar mogelijkheden om het ontwerp te verbeteren, passend binnen de Waterwet. Dit kan op een aantal momenten in het ontwerpproces van dijken.
Het dijkontwerp voor Belfeld is nu in de planuitwerkingsfase, dat is zo’n moment om te herijken. Uit deze herijking blijkt dat de hoogte van de dijk lager kan dan is opgenomen in het Voorkeursalternatief (VKA) uit de verkenningsfase. De ontwerphoogte van de groene dijken, gelegen tussen de Rijksweg en de Maas, kan circa 60 centimeter lager. De daar tussenin gelegen harde kering, parallel gelegen aan de Maas, kan 90 centimeter lager. Hiermee wordt ook tegemoetgekomen aan de Bestuursopdracht Waterveiligheid Maas van de Provincie Limburg. De dijkversterking bij Belfeld is onderdeel van het landelijke Hoogwaterbeschermingsprogramma (HWBP).
Carla Brugman-Rustenburg, gedeputeerde Water van de Provincie Limburg: “In het voorjaar 2020 hebben Waterschap Limburg, Provincie Limburg, gemeenten en het Rijk naar aanleiding van onze Bestuursopdracht nadere afspraken met elkaar gemaakt over de vervolgaanpak van het Limburgse waterveiligheidsbeleid. Een van die afspraken was om voor vijf dijkversterkingen een aanvullend gezamenlijk ontwerpproces te doorlopen om te kijken of verlaging van de dijken een optie is. In Belfeld blijkt dit nu op een verantwoorde manier mogelijk te zijn.”
Jos Teeuwen, portefeuillehouder hoogwaterbescherming en waterkeringen van Waterschap Limburg vult aan: “Dat de dijk in Belfeld lager kan, met behoud van financiering en veiligheid is goed nieuws voor de inwoners van Belfeld. Als waterschap willen we veilige dijken, maar niet hoger dan noodzakelijk.” Met de bewoners worden de mogelijkheden nog besproken van een glazen kering. Dit houdt in dat er gekeken wordt naar de locatie van het glas en de hoogte van de borstwering.
Waterveiligheid voorop
In de herijking die voor Belfeld heeft plaatsgevonden, zijn door het waterschap de meest recente inzichten toegepast. Het verschil in dijkhoogte ten opzichte van het VKA wordt vooral veroorzaakt door het beschikbaar komen van nieuwe uitgangspunten waarop dijken worden ontworpen, zoals windstatistiek, waterafvoercijfers, faalkansbegroting (bezwijken van een dijk). Daarnaast is op basis van de Bestuursopdracht, bij wijze van uitzondering, gekeken naar een kortere levensduur van de dijk. Verkorten van de levensduur van 50 jaar naar 25 jaar betekent dat de hoogte van de groene dijk in Belfeld circa 20 centimeter lager wordt omdat de verwachte waterstandstijging als gevolg van klimaatverandering ook maar voor 25 jaar wordt berekend. De benodigde grondoppervlakte voor de breedte van de dijk blijft wel op 50 jaar. De levensduur van de harde kering wordt volgens het beleid van Waterschap Limburg teruggebracht van 100 naar 50 jaar. In het ontwerpproces van de andere Limburgse dijkversterkingen worden de meest recente inzichten ook meegenomen. Per plek kan dat tot een andere uitkomst leiden.
Waterkering laten meegroeien
Voor de harde kering wordt een deel van de mindering in hoogte bereikt door het toepassen van ‘adaptief bouwen’. Adaptief bouwen is het door de tijd heen laten meegroeien van de waterkering met de benodigde waterveiligheidsopgave. De waterkering wordt niet direct volledig aangelegd op de hoogte die benodigd is aan het einde van de levensduur, maar wordt tijdelijk lager aangelegd. Op een later moment kan de kering, als dat nodig is, alsnog eenvoudig worden opgehoogd.
Wethouder Marij Pollux, gemeente Venlo: “Dijken versterken doen we om voor onze inwoners meer veiligheid te bieden tegen hoog water. Voor de direct omwonenden heeft dat natuurlijk de meeste impact. Daarom is het belangrijk dat een landschapsarchitect, samen met de omwonenden bespreekt hoe de inpassing van de waterkering het best kan worden gedaan. Daarbij krijgt het toepassen van glas in deze kering extra aandacht.”
Hoogwaterbeschermingsprogramma
De dijkversterking bij Belfeld maakt deel uit van het Hoogwaterbeschermingsprogramma (HWBP). Daarin werken de waterschappen en Rijkswaterstaat samen aan de grootste dijkversterkingsoperatie ooit sinds de Deltawerken. Minimaal 1.300 kilometer dijken en daarnaast 500 sluizen en gemalen, worden de komende dertig jaar versterkt. Zo werken we aan een land waar je veilig kunt wonen, werken en recreëren.