Waterschap Limburg draagt € 150.000 bij aan lectoraat ‘Bodem’


IMG_0953

Judith van de Mortel is bij HAS Hogeschool in Venlo gestart als lector ‘Gezonde plant op een vitale en duurzame bodem’. Dit nieuwe lectoraat richt zich op de interactie tussen plant en bodem, waarbij de focus vooral ligt op de interactie tussen de bodembiologie en de plant en het gebruiken van deze interactie om de bodem vitaler en duurzamer te maken. Naast HAS Hogeschool zelf, Provincie Noord-Brabant en de Limburgse Land- en Tuinbouwbond (LLTB) draagt nu ook Waterschap Limburg financieel bij aan dit lectoraat met een totaalbedrag van € 150.000 voor een periode van vier jaar. HAS Hogeschool en Waterschap Limburg ondertekenen daarvoor vandaag een samenwerkingsovereenkomst. Het lectoraat ‘Bodem’ is het eerste lectoraat met standplaats de HAS-vestiging in Venlo en het loopt tot 2022.

Een vitale bodem is de basis voor ecologische stabiliteit en daarmee voor duurzame gewasproductie. Daarnaast draagt een vitale en vruchtbare bodem, door extra opslag van organische stof of koolstof (CO2) ook bij in de strijd tegen het broeikaseffect en de uitdaging om de groeiende wereldbevolking van voldoende en gezond voedsel te blijven voorzien, met behoud van het milieu en balans in ecosystemen.

Belangrijk thema

“De bodemkwaliteit is een belangrijk thema in veel van de huidige maatschappelijke discussies rondom klimaatverandering”, stellen Michel Bouts en Har Frenken, beiden lid van het Dagelijks Bestuur van Waterschap Limburg. “Het belang van een hogere bodemkwaliteit voor de waterhuishouding is vooral het verbeteren van de bodemstructuur. Bij een betere bodemstructuur zakt er bij hevige regen meer water in de bodem. Daardoor blijft er minder water op akkers staan, wat op hellingen in Zuid-Limburg ook over het bodemoppervlak wegstroomt. En als meer water in de bodem infiltreert, dan komt dit beschikbaar voor het gewas, wat ook meehelpt om droge periodes te overbruggen. Juist om die combinatie water en bodem, neemt het waterschap deel aan dit lectoraat.”

Onderzoekslijnen

Het lectoraat voert toegepast onderzoek uit binnen de volgende onderzoekslijnen:

  • De plant inzetten om de bodem te verbeteren: onderzoek naar de toepasbaarheid van bodembiologie als nieuwe bemestingsstrategie en het inzetten van nieuwe teelten/ mengteelten en groenbemesters / bodembedekkers om de kwaliteit van de bodem te verbeteren door de hoeveelheid organische stof te verhogen. Deze organische stof is voedsel voor het bodemleven (waaronder regenwormen), dat de bodemstructuur verbetert.
  • De bodem inzetten om de plant te verbeteren: onderzoek naar de toepasbaarheid van bodembiologie om plantweerbaarheid in gewassen te verhogen voor het terugdringen van het gebruik van bestrijdingsmiddelen.
  • Het aanpassen van het gewas aan bodemproblematieken: onderzoek naar de toepasbaarheid van bodembiologie in tolerantie van het gewas tegen verschillende bodemproblemen (verzuring, verzilting, vernatting, verdichting en/of watertekort, uitputting nutriënten, verlies bodemdiversiteit, afdichting, verontreiniging en overbemesting (eutrofiëring) onderzoeken.

Aandacht voor duurzaam bodembeheer

Vanuit de opgaven die er liggen op het gebied van natuur, water en milieu is, maar ook vanwege de gewenste transitie van de landbouw naar ‘kringlooplandbouw’*, is het belangrijk  dat onderwijsinstellingen als de HAS in hun onderwijs aandacht besteden aan duurzaam bodembeheer. Door de financiële ondersteuning van het lectoraat sturen alle deelnemers aan op een brede kennisdeling op het gebied van duurzaam bodembeheer. Vanuit het lectoraat zal een kenniscentrum worden opgezet waar kennis wordt gebundeld en beschikbaar gesteld aan agrarische ondernemers, bedrijfsadviseurs, loonwerkers en het onderwijs. Het lectoraat zorgt er verder voor dat studenten kennis over goed bodembeheer kunnen opdoen door praktijkonderzoek op demobedrijven. Van de
€ 150.000 die Waterschap Limburg bijdraagt is € 50.000 bedoeld voor het mede mogelijk maken van praktijkproeven die gericht zijn op de verbetering van de bodemkwaliteit. Daarbij komen lector n en studenten hun opgedane kennis via stages en onderzoeken bij het waterschap delen.

Vertrouwen

“Door een lectoraat te financieren geeft het werkveld aan dat zij graag samen met de HAS wil werken aan nieuwe ontwikkelingen op voor de sector belangrijke terreinen”, zegt vestigingsdirecteur Frans van Leijden. “Daar spreekt vertrouwen uit en daar hechten we veel waarde aan.”

Uitdaging

De recent benoemde lector Judith van de Mortel vult aan: “Ik wil met dit lectoraat de komende jaren meer bewustwording en bewustzijn creëren in de agrofoodketen. Dit leidt hopelijk tot gedragsverandering in het proces naar duurzaam bodembeheer. Het lectoraat heeft daarbij wel de hulp van boeren en tuinders nodig en tevens van de gehele keten rondom de agrarische sector, zodat er meer kennis ontstaat over het verkrijgen van een vitale en duurzame bodem. Daarnaast wil ik als lector HAS Hogeschool op de kaart zetten als kennis- en expertisecentrum Bodem voor Zuid-Nederland.”

* Zie de visie ‘Landbouw, Natuur en Voedsel: Waardevol en Verbonden’ van minister Carola Schouten (Kabinetsbeslissing 7-9-2018)