Waterschap Limburg optimaliseert integriteitsysteem
In haar vergadering van 2 februari jl. heeft het algemeen bestuur van Waterschap Limburg besloten over een voorstel van de gezamenlijke fractievoorzitters inzake integriteit en bestuurscultuur. Het voorstel is opgesteld op grond van adviezen die Frans Geraedts van Governance & Integrity Nederland heeft uitgebracht op verzoek van de fractievoorzitters.
Aanleiding
Tijdens haar vergadering van 3 november 2021 besprak het algemeen bestuur (hierna AB) het advies van de Commissie Integriteit inzake een persoonsgebonden onderzoek naar de privé-aankoop van een stuk grond door toenmalig dagelijks bestuur-lid Frenken. De conclusie van de Commissie was dat Frenken geen misbruik had gemaakt van zijn positie, maar wel onvoldoende had gedaan om de schijn te voorkomen. Het AB concludeerde dan ook unaniem dat er sprake was van een ‘gele kaart’ maar geen reden om het vertrouwen in Frenken op te zeggen.
In een brief aan het AB en tijdens de vergadering van 3 november heeft Frenken echter een aantal uitlatingen gedaan die voor de gezamenlijke fracties tot de vraag aan het dagelijks bestuur leidden of er nog voldoende vertrouwen was in de samenwerking met Frenken. Het negatieve antwoord op deze vraag deed Frenken besluiten zijn bestuurszetel op te geven. De gezamenlijke fracties hebben aangegeven nader onderzoek te willen doen naar de uitlatingen van Frenken.
Vervolg
De fractievoorzitters van alle partijen in het AB hebben vervolgens besloten om nader advies in te winnen. Aan Frans Geraedts, filosoof bij Governance & Integrity Nederland, is de vraag voorgelegd een vooronderzoek in te stellen en de fractievoorzitters te adviseren. De centrale vraag was: ‘Wat is hier aan de hand?’ Onderliggend is gevraagd de fractievoorzitters te adviseren over de formulering van onderzoeksvragen, de aanpak en een (eventueel) verdiepend onderzoek. Dit heeft geleid tot bevindingen en adviezen van Geraedts onder de titel “Bestuurscultuur, Integriteit, Waterschap”.
Conclusies en besluiten algemeen bestuur
Het AB heeft besloten de adviezen van Geraedts over te nemen en naar aanleiding daarvan uitgesproken er niet aan te twijfelen dat bij beide onderzoeken in het algemeen zorgvuldig is gehandeld. Het AB ziet geen reden anders te veronderstellen dan dat dagelijks bestuur en directie naar eer en geweten hebben gehandeld. Het AB heeft de dijkgraaf gevraagd te reflecteren op zijn beslissing indertijd om het opdrachtgeverschap voor het Loobeek-onderzoek op zich te nemen en deze reflectie terug te koppelen naar het AB. Het AB onderkent de heer Frenken op een drietal punten niet fatsoenlijk te hebben gehoord en behandeld en zal hiervoor schriftelijk haar excuses aanbieden. Het AB constateert dat er sprake was van een werk gerelateerd conflict dat de samenwerkingsrelatie met de heer Frenken diep heeft verstoord maar dat bemiddeling, gezien het vertrek van de heer Frenken, geen zin meer heeft. Ten aanzien van de aantijgingen in de brief wordt geconstateerd dat dit één kant van het verhaal is en er ook een andere kant is. In de toekomst dienen dergelijke problemen in een eerder stadium te worden aangepakt en zo nodig met het AB te worden besproken.
Naar een samenhangend integriteitbeleid
Het AB wil op afzienbare termijn komen tot een compleet en samenhangend integriteitbeleid voor zowel het Waterschap als het Waterschapsbedrijf Limburg. Hiertoe zal een uitgebreide analyse van het huidige integriteitsysteem uitgevoerd worden. Het dagelijks bestuur wordt gevraagd jaarlijks verantwoording af te leggen over de handelwijze, ervaringen en actuele ontwikkelingen op het gebied van integriteit.
“Een integriteitsysteem dat bestuurders niet alleen houvast en veiligheid biedt als zich een kwestie aandient, maar ook de geschetste onvolkomenheden in de toekomst voorkomt” zo schetsen de gezamenlijke fractievoorzitters.
Bestuurscultuur
Over het actuele thema van bestuurscultuur zegt Geraedts dat er sprake is van een dicht netwerk van bestuurders, die elkaar goed kennen, en politieke en culturele affiniteit delen. Het AB van het waterschap zegt hierover dat in het dagelijks werk van bestuurders, ook binnen het Waterschap, (de schijn van) belangenverstrengeling voortdurend op de loer ligt. Het AB vindt het van belang beleid te ontwikkelen waarmee de diversiteit, het risicobewustzijn en de weerbaarheid binnen de bestuurlijke netwerken worden versterkt en wil daarom komen tot een eigen visie op het thema bestuurscultuur.
“We zijn verheugd dat de besluiten van het AB handvaten bieden voor de toekomst. Alle fracties willen eensgezind werken aan de optimalisering van het integriteitsysteem. Een mooie basis voor de toekomst”, aldus de gezamenlijke fractievoorzitters.