Bestuurlijk Ontwerpatelier Maas 2050 - Water Verbindt
Op woensdag 28 april namen vele waterbestuurders en andere betrokkenen deel aan het online Bestuurlijk Ontwerpatelier Maas 2050 – Water Verbindt. Tijdens deze dag stonden de opgaven in de Limburgse Maasvallei centraal. In Limburg staan gemeenten, Provincie Limburg, Rijkswaterstaat, ministerie van Infrastructuur en Waterstaat en Waterschap Limburg aan de lat voor een omvangrijke waterveiligheidsopgave. Deltacommissaris Peter Glas was een van de sprekers. In het verslag leest u meer over zijn ideeën en de reacties van andere bestuurders en deelnemers op de grote gebiedsopgaven in Limburg.
Verslag Bestuurlijk Ontwerpatelier Maas 2050 - Water Verbindt
Integrale aanpak
Binnen het Hoogwaterbeschermingsprogramma is al gestart met 16 dijkversterkingen en 5 dijkverleggingen. Daarnaast werken we samen aan rivierverruimende projecten, zoals Ooijen-Wanssum en Grensmaas. Zo maken we Limburg veiliger. Maar er is meer. Veel meer! Deze projecten geven ons de kans om het Limburgse landschap langs de Maas nog mooier en aantrekkelijker te maken. En daarmee wordt hoogwaterbescherming een kans voor welzijn, natuurontwikkeling, economie, recreatie en toerisme. Tenminste als we als partijen de handen ineenslaan. Nu samen, met de blik op de toekomst.
In het verslag leest u meer over wat we al geleerd hebben van het verleden, waar de kansen liggen voor de toekomst en hoe we gebiedsontwikkeling zo aanpakken dat we verder kijken dan alleen waterveiligheid.
Het ontwerpatelier samengevat in één beeld
Blik van buiten
Tijdens het ontwerpatelier wordt veel met deskundigen gepraat, maar de blik en stem van buiten komt ook aan bod. Zij zijn de gebruikers van de Maas. In 6 verschillende video’s vertellen een stedenbouwkundige, een ondernemer, een natuurbeheerder, een schipper, een ontzander en een agrariër over hun relatie met de Maas. Tijdens het middagprogramma sloten in de workshops aan: Wim Beijer, voorzitter van de Dorpsraad Itteren aan, Grieta Gootjes, lid LLTB en oud-varkenshouder, Paul Hermsen namens Stg. Belangenbehartiging Bewoners aan de Maas en Wouter Lap, directeur van Smurfit Kappa. Allen met een positief, kritische blik op hoe kansen te benutten in het gebied, rekening houdend met de verschillende belangen.
Gebruikers aan het woord
Het gebruik van de Maas gezien vanuit 6 invalshoeken: stedelijke ontwikkeling, recreatie, natuur, scheepvaart, delfstoffenwinning en agrarische ontwikkelingen.
Video 1 – Jake Wiersma, stedenbouwkundige gemeente Maastricht
“Belangrijkste is dat we met z’n allen bewust worden dat er raakvlakken zijn tussen de verschillende dossiers: ruimtelijke kwaliteit van de stad, rivierverruiming, nautische veiligheid, de Spoorbrug. Dat dit met elkaar samenhangt. Dat we met z’n allen zien wat de meerwaarde is als we met elkaar samenwerken.”
Video 2 – Perry Houkes, Marina Oolderhuuske
“De magie van de Maas is dat de Maas verbindt. Belangrijk om goed te sparren met elkaar om er ook echt iets moois eruit te kunnen halen.”
Video 3 – Wilfred Alblas, directeur-bestuurder Stichting het Limburgs Landschap
“Laten we samen een plek vinden voor de ideeën in het gebied, waarbij we de samenhang van de plannen bewaken.”
Video 4 – Wijnand Volker, schipper
“De Maas is veranderd. Eerst stenen gelegd langs oevers, later werden deze weer weggehaald. Diepgang van de Maas is van invloed op onze vaart.”
Video 5 – Fred Snel, delfstoffenwinner, directeur Teunesen zand en grint
“Denk ook aan het nationale belang van zand- en grindwinning en laten we vooral in dialoog zijn. Geen sectorale en dogmatische benadering, maar zoeken naar oplossingen waar iedereen blij van wordt, dat is onze uitdaging.”
Video 6 – Wilfried van Dijck, agrariër in Broekhuizenvorst
“Gigantisch veel belangen speelden bij de gebiedsontwikkeling Ooijen-Wanssum. Iedereen zag kansen om zijn eigen doelen te ontwikkelen. Waarbij het belangrijk is dat de agrarische sector zijn voedselproductiefunctie behoudt langs de Maas.”
Sprekers tijdens de bijeenkomst
Presentatie
- Richard Jorissen
Richard Jorissen en water zouden synoniemen kunnen zijn. De wereld van waterveiligheid kent Richard als zijn broekzak. Zes jaar was hij directeur van het Hoogwaterbeschermingsprogramma; een functie die hij in 2018 verruilde voor een baan als directeur Waterkeringen bij Rijkswaterstaat. Daarnaast is Richard docent op de TU Delft voor waterveiligheid. Uit ervaring weet Richard hoe belangrijk alliantievorming is: “Door de scope te verbreden, bereik je op de lange termijn vaak meer.”
- Fabienne Nijsten
Na haar studie communicatiewetenschappen was Fabienne Nijsten jarenlang het gezicht van de regionale omroep L1, als presentatrice van verschillende live programma’s. Het maakt haar tot een doorgewinterde interviewer die niet schuwt voor een kritische of juist onbevangen vraag. Ook in haar huidige baan als senior communicatieadviseur bij Waterschap Limburg komt die ervaring goed tot zijn recht.
Gasten op het podium
- Peter Glas, Deltacommissaris
- Patrick van der Broeck, dijkgraaf Waterschap Limburg
- Marij Pollux, wethouder gemeente Venlo
- Erik Beurskens, wethouder gemeente Horst aan de Maas
- Angely Waajen-Crins, wethouder gemeente Roermond
- Johan Lalieu, wethouder gemeente Maasgouw
- Gert-Jan Krabbendam, wethouder gemeente Maastricht (online aanwezig in workshop)
- Wilfred Alblas, directeur-bestuurder Stichting het Limburgs Landschap
Sprekers op een rij
- Keesjan van den Herik, onafhankelijk adviseur en omgevingsmanager Waterschap Limburg
Keesjan van den Herik zet zich onvermoeibaar in om integrale plannen te maken voor ons rivierengebied. Hij gelooft in de kracht van ontwerpen die passen bij het DNA van de rivier. Hij weet opgaven te verbinden en mensen te enthousiasmeren om ecologische, recreatieve en economische meerwaarde te halen bij dijkversterkingen en rivierverruimingen. Keesjan is ondermeer één van de drijvende krachten achter de gebiedsontwikkeling Ooijen-Wanssum, mede-oprichter van Smart Rivers en omgevingsmanager voor de dijkversterking en groene rivier Well.
- Saskia van Vuren, coördinerend rivierkundig specialist, Rijkswaterstaat
Het hoogwater in 1995 maakte grote indruk op Saskia van Vuren. Het stimuleerde haar om waterbouwkunde te gaan studeren. En nog dagelijks is het hoogwater voor haar een inspiratiebron. De inrichting en het beheer van het rivierengebied en het omvangrijke dijkensysteem zijn haar ‘dagelijkse kost’. Zoals ze zelf zegt: ‘Het is mijn uitdaging om ons land goed de beschermen tegen overstromingen, oog te houden voor maatschappelijke belangen én te zorgen voor een aantrekkelijke leefomgeving.
- Steven Voest, programmamanager Integraal Rivieren Management
Na zijn opleiding aan de Wageningen Universiteit startte Steven Voest als beleidsmedewerker binnenvaart en vaarwegen bij het Ministerie van Infrastructuur en Vaarwegen. Het werd de opmaat naar een lange carrière bij deze werkgever. Sinds 2019 is Steven programmamanager Integraal Rivieren Management (IRM). Binnen dit programma werken regionale overheden en het Rijk vanuit één gezamenlijke visie samen aan een veilig, bevaarbaar, vitaal en aantrekkelijk Maas- en Rijngebied.
- Koos Beurskens, manager Deltaprogramma Maas
Tijdens zijn studie aan de Wageningen Universiteit ontstond Koos’ fascinatie voor rivieren. Na een carrière bij verschillende Waterschappen is Koos sinds 2015 actief als programmamanager voor het Deltaprogramma Maas, een samenwerkingsverband van acht overheden die verantwoordelijk en bevoegd zijn voor de toekomstbestendige inrichting en het beheer van de Maas. In die hoedanigheid is hij mede-regisseur van vele governance- en financieringsarrangementen voor Maasprojecten.
- Peter van Rooy, oprichter en directeur Coöperatie NederLandBovenWater
Gebiedsontwikkeling, zelforganisatie en overheidsparticipatie lopen als rode draad door de professionele loopbaan van Peter van Rooy. Met zijn on orthodoxe, maar constructieve aanpak van maatschappelijke kwesties is hij procesregisseur van tal van beleidsexperimenten en gebiedsontwikkelingen. Zijn motto: ‘Door verandering van perspectief blijken hardnekkige kwesties oplosbaar en zelfs enthousiasme te generen.’ Door zijn aanpak heeft hij diverse prijzen in de wacht gesleept.
Panelleden
- Ruud Dubbeld, landschapsarchitect en voorzitter Q-team HWBP Noordelijke Maasvallei Limburg
Als landschapsarchitect en directeur van MTD Landschapsarchitecten heeft Ruud een behoorlijke staat van dienst. Hij tekende inrichtingsplannen voor diverse stadscentra, stationsgebieden, en campussen en water gerelateerde opgaven zoals zijn bijdrage aan het project Ooijen-Wanssum. Zijn signatuur? Ontwerpend onderzoek, integraal en ambachtelijk ontwerp, zorgvuldige detaillering en ‘oog’ voor de omgeving, belanghebbenden en gebruikers. Ruud heeft ervaring met allerlei interactieve communicatietrajecten, waarbinnen hij de rol van inspirator en mediator vervult. Die ervaring komt hem ook van pas in zijn functie als voorzitter van het Q-team HWBP Maasvallei Limburg. Het Q-team bewaakt de ruimtelijke kwaliteit van de dijkversterkingsopgaven in de Maasvallei.
- Jette Eshuis, adviseur omgeving en besluitvorming
Jette heeft een bijzondere band met Limburg. Na haar master ‘Environmental policy and science’ aan de Radboud Universiteit, werkte ze na een korte tussen stap bij de Provincie Limburg, aan de planvorming voor Maaswerken. Nu, heel wat jaren verder, is ze als omgevingsmanager betrokken bij tal van complexe vraagstukken op het gebied van toekomstig ruimtegebruik in het Nederlandse rivierengebied. Momenteel werkt Jette namens WSP (voorheen Lievense) aan het project ‘Beeld op de Rivieren’. Het doel van dit project is te komen tot een strategisch kompas en een visie voor het rivierengebied voor 2050 met een doorkijk naar 2100. Het project is onderdeel van het Programma Integraal Riviermanagement (IRM). Jette weet uit ervaring hoe belangrijk de dialoog is in ruimtelijke ontwikkeling: ze faciliteerde als gespreksleider verschillende bijeenkomsten, waaronder de IRM Bouwdagen.