Dijkversterking Buggenum - veelgestelde vragen

• Waarom is deze dijkversterking noodzakelijk?

We weten dat de Maas door klimaatverandering meer water moet gaan afvoeren. Om Buggenum ook in de toekomst veilig te houden, is de dijkversterking nodig. De huidige dijk in Buggenum voldoet niet aan de wettelijke norm. De kering is niet hoog genoeg en niet sterk genoeg. Eerder zijn voor het project Ruimte voor de Rivier al maatregelen genomen om meer water af te voeren. Deze berekeningen worden mee genomen in het vaststellen van de benodigde dijkhoogte.

• Hoe veilig zijn we op dit moment, omdat de huidige dijk nog niet aan de nieuwe wettelijke veiligheidsnormen voldoet?

We weten dat de Maas door klimaatverandering meer water moet gaan afvoeren en dat de huidige keringen niet hoog en sterk genoeg zijn om Buggenum ook in de toekomst goed te beschermen tegen hoogwater. Ze voldoen niet aan de wettelijke norm en moeten worden verhoogd. Gemiddeld wordt de dijk of harde kering zo’n 1 tot 2 meter hoger ten opzichte van de huidige situatie, afhankelijk van de plek. Daarnaast moet de dijk ten noorden van Buggenum aansluiten op hoger gelegen grond. De dijk moet dus aanzienlijk verhoogd worden om Buggenum ook de komende 50 jaar veilig te houden voor hoogwater.

Met de planning van de dijkversterking en het veiligheidsniveau dat de huidige dijk biedt (én de extra noodmaatregelen in het noorden tijdens hoogwater) is Buggenum voor de komende jaren nog als veilig te betitelen. De hoogteopgave in de dijkversterking houdt rekening met de situatie over 50 jaar.

• Wat is de planning van het dijktraject Buggenum? En wat gaat er de komende tijd gebeuren?

Eind 2020 hebben we verkennend bodemonderzoek gedaan om te weten wat voor grondbalans we in Buggenum hebben. Vervolgens is nog aanvullend onderzoek gedaan om een nog beter beeld te krijgen van de bodemgesteldheid. Nu zijn we alle gegevens aan het analyseren en aan de hand hiervan stellen we een bijgestelde planning op.

De aanvullende grondonderzoeken geven onder andere een beter beeld welke vrijkomende grond kan worden hergebruikt bij de dijkversterking. Dit is van belang bij de aanbesteding van de aannemer. Het was de bedoeling in het najaar 2020 te starten met het contracteren van een aannemer, maar daar is nog niet mee gestart. Met de betere inzichten die we nu hebben verkregen, kunnen we het aanbestedingsproces weer opstarten.

Het contracteren van een aannemer is dan ook direct de voornaamste activiteit van 2021. Op het moment dat een aannemer is gecontracteerd, wordt het dijkontwerp samen met de aannemer verder uitgewerkt en wordt de procedure, waarbij mensen kunnen reageren op het Ontwerp Projectplan Waterwet (in de omgevingswet wordt dit Ontwerp Projectbesluit), voorbereidt.

• Wat gaan we in het gebied merken van de uitvoering?

De aannemer start eerst met werkzaamheden aan kabels en leidingen. Deze werkzaamheden zullen enige hinder veroorzaken, waarvan u tijdig op de hoogte wordt gebracht. Vervolgens start de realisatie. Het waterschap selecteert via een aanbesteding een aannemer voor de dijkversterking. We vragen de aannemer ruim voordat de werkzaamheden beginnen u in te lichten over de werkzaamheden.

• Waarom kan de dijk niet dichter bij de Maas aangelegd worden?

Het gebied achter de huidige, in dit geval afgekeurde dijken behoort tot het rivierbed. Bij hoogwater heeft de Maas de ruimte nodig. Om ervoor te zorgen dat de Maas voldoende water kan blijven afvoeren, hebben we in Nederland afgesproken dat het rivierbed behouden moet blijven en dat hier slechts in bepaalde gevallen op lokaal niveau kan worden afgeweken.

• Waarom kunnen de dijken niet lager?

De dijken moeten uiteraard sterk genoeg zijn om de veiligheid te garanderen. Ze hoeven ook niet hoger dan noodzakelijk. Vast staat dat ze moeten voldoen aan de wettelijke norm. Het uitgangspunt is dat de hoogwaterveiligheid voor alle Limburgers gegarandeerd blijft. Binnen die vastgelegde norm is er een bepaalde ontwerpvrijheid. We kijken dus naar een aantal keuzes die we kunnen maken bij het ontwerp. Deze ontwerpuitgangspunten leiden tot de afmetingen van een dijk.

In 2019 heeft de Provincie Limburg een onderzoeksbureau gevraagd om de normen voor waterveiligheid uit de Waterwet te onderzoeken. De resultaten zijn samengevat in het zogeheten ‘HKV-advies’. HKV is het onderzoeksbureau. Voor Buggenum wordt in het rapport bevestigd dat de huidige norm de juiste is.

• Hoe komt het waterschap tot keuzes en welke belangen worden hierin meegenomen?

Samen met omwonenden, ondernemers, overheden en andere belanghebbenden bekijkt het waterschap per dijktraject de mogelijkheden. Uiteindelijk worden er keuzes gemaakt, bijvoorbeeld bij het bepalen van het tracé of het type dijk. Bij die keuzes spelen verschillende aspecten een rol. Deze aspecten zijn opgenomen in het zogeheten afwegingskader. Het waterschap kijkt naar al deze verschillende aspecten, zowel per project als voor het totale programma.

Bekijk hier het afwegingskader

• Wat is de oorzaak van het water in Buggenummerbroek en hoeveel water kan erin komen bij de te verwachtte hogere afvoeren op de Maas?

Het langzaam vullen met water van het Buggenummerbroek heeft een 4-tal oorzaken:

1. Ten tijde van een hoogwater wordt de duiker in de Ziep dichtgezet waardoor deze geen water meer loost op het Koelwaterkanaal. Doen we dit niet dan loopt het Maaswater bij hoogwater het Buggenummerbroek in.
2. Tijdens een hoogwater stijgt de grondwaterstand in een gebied, normaliter stroomt het grondwater af naar het Koelwaterkanaal hierdoor zal de grondwaterstand stijgen en op plaatsen hoger staan als het maaiveld.
3. Zodra het waterpeil van de Maas stijgt en het hoger komt als de grondwaterstand krijgen we kwel. Dit is water dat door de grondlagen heen loopt en achter de kering omhoog komt.
4. Daarnaast hebben we regenwater. Als het in een periode van hoogwater ook nog behoorlijk regent, zal dit water zich ook verzamelen in het Buggenummerbroek. Tijdens het hoogwater in januari/februari 2021 was het prachtig (zonnig) weer en speelde dit geen rol.

Waterschap Limburg accepteert nu en ook na de dijkversterking in Buggenum dat Buggenummerbroek langzaam vult met water. Het is onze taak om u en uw omgeving te beschermen tegen hoogwater en niet het droogzetten van laaggelegen gebieden direct achter de dijk.
Daarnaast heeft een volgelopen Buggenummerbroek ook een functie. Het zorgt voor tegendruk en daarmee draagt het bij aan de stabiliteit van de kering aan de binnenzijde. Is de waterstand in het gebied NAP +18,90, de Dorpstraat is dan nog berijdbaar, dan begint het waterschap te pompen.

• Levert de huidige riolering aan de Dorpsstraat problemen op, op de plaats waar de dijk aangelegd moet worden?

De rioolleiding die er ligt, moet vervangen worden omdat er sprake is van een asbestcement leiding die verwijderd dient te worden. Het nieuwe leidingtracé houdt uiteraard wel rekening met het nieuwe dijktracé. Waterschapsbedrijf Limburg inventariseert momenteel wat het meest logische nieuwe leidingtracé kan worden.

• Staat uw vraag er niet tussen?

Neem een kijkje tussen de algemene veelgestelde vragen.